Spis treści
- Wielkopolska i region leszczyński: Region Pałaców i Zamków
- Pałac w Przybyszewie
- Pałac w Pawłowicach
- Pałac w Witosławiu
- Pałac w Osowej Sieni
- Pałac Popowo Stare
- Pałac w Racocie
- Pałac w Trzeboszu
- Zamek w Rokosowie
- Zamek w Rydzynie
- Pałac we Włoszakowicach
Wielkopolska i region leszczyński: Region Pałaców i Zamków
Choć myśląc o zamkach w Polsce, często przychodzą na myśl Dolny Śląsk, zamki krzyżackie czy malownicze ruiny Jury, Wielkopolska, a w szczególności okolice Leszna, również może poszczycić się bogactwem pięknych pałaców i dworów. Te historyczne rezydencje, niektóre znane, inne bardziej kameralne, często stanowią piękne tło dla ekspozycji muzealnych, inne zaś, odrestaurowane, pełnią różne funkcje, zapraszając do poznania ich przeszłości i podziwiania architektury. Prezentujemy wybrane obiekty z regionu leszczyńskiego i jego najbliższego sąsiedztwa.
Pałac w Przybyszewie
W Przybyszewie, niedaleko Leszna, znajduje się piękny pałac z końca XIX wieku. Zbudował go Hugo Lehmann, a jego architektura łączy różne style – przede wszystkim neoklasycyzm, neobarok i neorenesans. Budynek wyróżnia się wysoką, czterokondygnacyjną wieżą z tarasem i eleganckim podjazdem z arkadami. Od strony ogrodu uwagę przyciągają ozdobne schody prowadzące na werandę.
Pałac otacza malowniczy park krajobrazowy, idealny na spacer. Po II wojnie światowej rezydencja była wielokrotnie zmieniana i zaniedbywana, aż w latach 80. zaczęła popadać w ruinę. Na szczęście w 1994 roku obiekt trafił w ręce Wyższej Szkoły Marketingu i Zarządzania z Leszna, która odnowiła pałac i przywróciła mu dawny blask.
Dziś działa tu ośrodek konferencyjno-rekreacyjny. To miejsce warte odwiedzenia – zarówno dla miłośników historii, jak i dla tych, którzy szukają chwili odpoczynku w pięknym otoczeniu.
Pałac w Pawłowicach
W Pawłowicach, zaledwie 13 kilometrów od Leszna, znajduje się piękny pałac, który warto zobaczyć. Zbudowany w drugiej połowie XVIII wieku dla hrabiego Maksymiliana Mielżyńskiego, do dziś zachwyca elegancką architekturą i bogato zdobionymi wnętrzami.
Do pałacu prowadzi reprezentacyjna brama z ozdobnymi domkami odźwiernych. Sam budynek ma klasycystyczny styl, z kolumnami, rzeźbami i charakterystycznym mansardowym dachem. W środku można zobaczyć marmurowe rzeźby, stare meble, ozdobne kominki i piękne stiuki. Wrażenie robią zwłaszcza Salon Okrągły z intarsjowaną posadzką i Salon Błękitny z roślinnymi dekoracjami.
Pałac otacza zadbany park w stylu francuskim z alejkami grabowymi, stawem i wysepką. Dziś działa tu hotel i centrum konferencyjne, a cały obiekt jest własnością Instytutu Zootechniki.
To idealne miejsce na spacer, rodzinny wypad albo romantyczną wycieczkę – łączy historię, piękno architektury i spokój natury.
Pałac w Witosławiu
W Witosławiu, niedaleko Osiecznej, znajduje się pałac z końca XIX wieku, zbudowany dla rodziny Opitz von Boberfeld. Położony jest w rozległym, 6-hektarowym parku nad jeziorem Witosławskim, w pięknej i spokojnej okolicy.
Po II wojnie światowej pałac pełnił różne funkcje – mieściła się tam m.in. szkoła. Od lat 90. znajduje się w prywatnych rękach i po gruntownym remoncie działa jako ośrodek apifitoterapii, czyli leczenia z użyciem miodu i roślin.
Na terenie kompleksu można zobaczyć też dawną kuźnię i stajnię, a w okolicy spróbować regionalnych specjałów – miodu i słynnej "Miodówki witosławskiej". Park wokół pałacu oferuje wiele atrakcji: boisko, kort tenisowy, kamienne stoły do ping-ponga i szachów. Urokliwe otoczenie jezior i kanałów zachęca do spacerów, jazdy na rowerze, a nawet przejażdżek konną powozem. To doskonałe miejsce na spokojny wypoczynek blisko natury.
Pałac w Osowej Sieni
Pałac w Osowej Sieni znajduje się w centrum wsi o tej samej nazwie, w gminie Wschowa, blisko granicy z Wielkopolską. Powstał pod koniec XIX wieku w miejscu dawnego dworu, według projektu barona von Seherr-Thoss. Po wojnie pałac niszczał, ale od 2007 roku jest w rękach prywatnych właścicieli, którzy go odnowili.
To elegancki biały budynek z charakterystyczną wieżyczką, łączący styl neogotycki i neorenesansowy z nowoczesnym wystrojem. Otoczony jest pięknym parkiem z wielkimi platanami i kasztanami. Wnętrza są jasne, przytulne i pełne klimatu — ozdobione antykami, obrazami i unikalnymi drobiazgami. Szczególne wrażenie robi sala z kominkiem, reprezentacyjny hol i wieża z trzema poziomami.
Pałac związany jest z pisarką Leonie Ossowski, która się tu urodziła. Pokoje noszą tytuły jej książek, z których część – jak Wilcze Jagody – opowiada o tym miejscu i jego okolicach.
To idealne miejsce dla tych, którzy szukają ciszy, uroku historii i prawdziwego „slow life”.

Pałac Popowo Stare
Pałac w Popowie Starym, w gminie Przemęt, przypomina prawdziwy staropolski dwór. W środku są antyki, obrazy, stare piece i kominki, w których pali się ogień. Gospodarze dbają o klimat dawnych czasów, historię, sztukę i tradycyjną kuchnię.
Wyróżnia się piękna sala balowa w stylu rokoko. To miejsce idealne na rodzinne uroczystości. W pałacowej kuchni serwowane są dania staropolskie, takie jak czernina, gęś, kaczka czy zupa z raków. Całość tworzy wyjątkowy, bajkowy klimat.
Pałac w Racocie
Pałac w Racocie to wyjątkowe miejsce z bogatą historią i piękną architekturą. Powstał w XVIII wieku na bazie dawnego dworu rodziny Broniszów. Przebudowany przez księcia Antoniego Barnabę Jabłonowskiego, zyskał charakter reprezentacyjnej rezydencji i został otoczony malowniczym parkiem w stylu angielskim, który ma aż 11 hektarów.
W przeszłości pałac był ważnym miejscem spotkań kulturalnych i patriotycznych. Gościli tu m.in. Józef Wybicki, książę Józef Poniatowski oraz Tadeusz Kościuszko. Na krótko trafił też w ręce Wilhelma Orańskiego, późniejszego króla Niderlandów. W okresie międzywojennym służył jako rezydencja prezydentów Polski – przebywał tu m.in. Ignacy Mościcki.
Pałac w Racocie ma elegancką, klasycystyczną bryłę z elementami baroku w oficynach. Od frontu wyróżnia go portyk z czterema kolumnami toskańskimi i frontonem ozdobionym herbami i orderami. Część wnętrz zachowała oryginalne dekoracje – w tym sztukaterie i stylowe meble.
Dziś pałac pełni funkcje hotelowe i rekreacyjne, a jednocześnie należy do słynnej Państwowej Stadniny Koni w Racocie, która w latach 80. była największa w Europie. To idealne miejsce dla miłośników historii, pięknych krajobrazów i koni – idealne na spokojny wypoczynek z klasą.
Pałac w Trzeboszu
Pałac w Trzeboszu, położony w powiecie rawickim, to wyjątkowy zabytek o ponad trzystuletniej historii. Pierwsza rezydencja została tu wzniesiona w latach 1712–1714, a jej barokowy charakter przetrwał do dziś. W połowie XIX wieku, w latach 1857–1860, pałac przeszedł gruntowną przebudowę – zachowano reprezentacyjną barokową fasadę, a wnętrza zaaranżowano na nowo, dostosowując je do ówczesnych potrzeb właścicieli. W tym czasie dobudowano także kaplicę.
Wnętrza pałacu nawiązywały do tradycji myśliwskich – w szczególności sala myśliwska, w której do dziś można podziwiać oryginalny strop zdobiony polichromiami przedstawiającymi sceny polowań. Jest to jedno z najbardziej unikatowych pomieszczeń w całym założeniu.
Po II wojnie światowej pałac służył jako budynek mieszkalny. Nowy rozdział w jego historii rozpoczął się w 2008 roku, kiedy trafił w ręce prywatnych właścicieli. Przeprowadzili oni kompleksowy remont i przekształcili rezydencję w elegancki ośrodek szkoleniowo-konferencyjny.
Na fasadzie pałacu znajduje się wykonana z piaskowca pamiątkowa tablica z herbem rodu von Königsdorff, do którego należał pałac w XIX wieku. Elewacje ozdobione są pilastrami, które dodają budowli lekkości i harmonii. W otoczeniu pałacu znajduje się mini zoo, które stanowi dodatkową atrakcję dla odwiedzających.
Obecnie pałac oferuje komfortowe pokoje i apartamenty, a także stylową salę klubową z bilardem. To miejsce, w którym historia spotyka się z nowoczesną funkcjonalnością, a goście mogą cieszyć się niepowtarzalnym klimatem dawnej rezydencji szlacheckiej.
Zamek w Rokosowie
Zamek w Rokosowie, położony w miejscowości Łęka Mała w województwie wielkopolskim, to niezwykła rezydencja z połowy XIX wieku, zbudowana w stylu gotyku romantycznego. Powstał w miejscu dawnego renesansowego dworu, a otaczająca go fosa prawdopodobnie stanowi relikt wcześniejszego założenia obronnego. Pierwotnie był rezydencją hrabiego Józefa Mycielskiego, a następnie przeszedł w ręce znanego rodu Czartoryskich. Zamek bywa określany mianem „baśniowego” czy „magicznego miejsca”, w którym spotykają się historia, klasyka, natura i nowoczesność.
Obiekt otacza rozległy, 10-hektarowy park krajobrazowy, założony w tym samym okresie co zamek, na miejscu dawnych sadów i ogrodów. Park zachwyca bogactwem przyrody – znajduje się w nim malowniczy staw oraz cenny starodrzew z różnorodnymi gatunkami drzew, krzewów i bylin. To doskonałe miejsce na spacery i wypoczynek wśród zieleni.
Zamek w Rokosowie łączy funkcje reprezentacyjne z nowoczesnym zapleczem konferencyjno-hotelowym. Goście mogą zatrzymać się zarówno w samej rezydencji, jak i w odnowionych budynkach towarzyszących – Domku Ogrodnika, Bażanciarni i Powozowni. Obiekt oferuje możliwość organizacji różnorodnych wydarzeń, w tym ślubów plenerowych w parku.
W latach 2021–2023 zamek przeszedł gruntowną rewitalizację, dzięki której przywrócono mu dawny blask, zachowując jego unikatowy charakter i podkreślając walory historyczne. To dziś nie tylko zabytkowy zamek, ale również prestiżowe miejsce wypoczynku i spotkań, przyciągające miłośników architektury, historii i przyrody.
Zamek w Rydzynie
Zamek w Rydzynie to największy zamek w Wielkopolsce, często nazywany "Wielkopolskim Wersalem". Jego początki sięgają XV wieku, kiedy istniała tu gotycka budowla. W jej miejscu wzniesiono wspaniałą barokową rezydencję, która na krótko stała się siedzibą króla Polski Stanisława Leszczyńskiego. Dalszy wygląd zamku ukształtowały wysiłki rodu Sułkowskich. Córka Stanisława Leszczyńskiego, Maria, została królową Francji i do dziś jest, obok ojca, postacią łączącą oba kraje. Zamek został splądrowany i spalony w 1945 roku, ale po wojnie został odbudowany.
Dziś można podziwiać jego piękną bryłę, bogato zdobione elewacje oraz zrekonstruowane sale. Szczególne wrażenie robi bogato zdobiona Sala Balowa oraz Sala Morska z pięknymi sztukateriami na suficie. Zamek jest formalnie obiektem hotelowo-konferencyjnym, ale można go zwiedzać, gdy nie odbywają się w nim imprezy zamknięte. Warto również przespacerować się po zamkowym parku. W pobliżu znajduje się rynek w Rydzynie, uznawany za "perłę polskiego baroku".
Pałac we Włoszakowicach
Pałac we Włoszakowicach, położony w miejscowości blisko Leszna, jest wymieniony w źródłach jako rezydencja z motywem masońskim. Stanowi jeden z punktów wartych zobaczenia w gminie Włoszakowice. Pałac można zwiedzać w godzinach pracy urzędu gminy lub po wcześniejszym umówieniu.
Region leszczyński i jego okolice to obszar o bogatej historii, której świadectwem są liczne pałace i zamki. Choć pełnią dziś różnorodne funkcje, ich architektura, otaczające parki i związane z nimi historie stanowią fascynujące dziedzictwo, warte odkrycia.